Verslag 13: Malta, Gozo en Lampedusa

15 Mijl ten noordwesten van Valletta ligt het eiland Gozo. Het is bijna net zo groot als Texel en heeft een meer natuurlijke sfeer dan Malta. We meren af in de enige haven, Mgarr, waar het druk en onrustig is met toeristenboten en veerboten die ieder half uur van en naar Malta vertrekken. Er komen veel dagjesmensen en één van de hoogtepunten is een tochtje naar ‘The Blue Lagoon’ op Comino, een bijna onbewoond eilandje tussen Malta en Gozo. Net als Malta heeft Gozo veel bebouwing maar gelukkig is de kuststrook ongerept. De mooiste wandelingen maken we dan ook over het kustpad. We doen zelfs een meerdaagse trip: Met een dagrugzak op lopen we langs de kust, soms over het strand en soms hoog over de kliffen naar Xlendi en overnachten daar. Het uitzicht over de zee en op klifkust is erg mooi en omdat we nog steeds ruim buiten het seizoen zitten zien we nauwelijks andere toeristen.
Maar dan, geheel toevallig en onverwacht, worden we in het Nederlands aangesproken door Dick en Marie-France uit Middelburg. Ze wonen enkele maanden per jaar op Gozo en nemen ons mee naar de mooiste en meest verborgen hoekjes van Gozo. Fascinerend zijn de prehistorische ‘Cart Ruts’; karresporen uitgesleten in massieve rots. Niemand weet zeker hoe deze ontstaan zijn. Ze zijn vaak enkele tientallen meters lang, tot wel 10 cm diep, maar leiden ogenschijnlijk nergens naar toe. Een echt mysterie.
Dick en Marie-France zijn erg gezellig en gastvrij. Ze introduceren ons bij de lokale brouwerij Fort Chambray, waar we een proeverij doen en nemen ze een dagje mee aan boord van Avalon. We zeilen een rondje om Gozo. Zo zien ze hun eigen eiland van een geheel andere kant .

Langs de kustlijn worden in het gele zandsteen al eeuwen zoutpannen uitgehakt om zeezout te winnen. Vooral bij Marsalforne vormen ze een uitgestrekt gebied. ’s Zomers zijn hier zoutwinkeltjes, waar je ‘echt Gozozout’ kunt kopen.

We bezoeken vele grotten, groene valleien met gele, roze en dieprode bloemen (het is voorjaar) en een paar goeie restaurants. Hoogtepunt is een ankerplekje in een smalle baai waar we de achterkant van de boot met een lijn op de kant vastmaken en als enige boot van de rust genieten. Kanoënd verkennen we de grotten en strandjes. Het water is helder en op veel plekken azuurblauw.

Minder fraai zijn de tientallen kleine stenen hutjes van ongeveer 1 x1 meter. Van Dick en Marie-France leren we dat dit jagershutten zijn, van waaruit ze op vogeltjes (!) schieten. Aan de vele lege kogelhulzen die we zien hebben ze recent nog flink geschoten. Arme vogels. 

Na 4 weken zeilen we terug naar Malta. We brengen een paar dagen door in de ankerbaai (Marsaxlokk) waar in 1989 aan boord van een Maltees schip door Gorbatsjov en George W. Bush het einde van de koude oorlog werd ondertekend. En wat een vreselijk triest toeval: precies op de dag dat wij daar zijn begint Rusland de oorlog tegen Oekraïne!

Een paar dagen later komen onze dochter Tessa en haar vriend Yoeri op bezoek. We hebben een heerlijke week samen. We laten ze kennis maken met de middeleeuwse straten van Birgu, de lange trappen en de kanonnen van het 18e-eeuwse Valletta, de hoge kust en de groene valleien van het achterland. Ook zwerven we samen door een uitgestrekt stelsel van duizenden jaren oude grafkelders. Hoewel Tessa zich even afvraagt of we de weg terug nog weten, komen we er weer veilig uit. Op 5 maart zwaaien we hen met een zwaar gemoed weer uit. Gelukkig zien we elkaar in april al weer.

 

Op 7 maart gooien we de trossen los en zetten koers naar het Italiaanse eiland Lampedusa; bij velen vooral bekend om de duizenden Afrikaanse vluchtelingen die hier Europa binnen komen. Het eiland ligt 100 mijl ten westen van Malta en precies op onze route naar Tunesië. Onze verwachtingen zijn niet hooggespannen omdat het eilandje beschreven wordt als ‘kaal met enkele huizen’. Na een pittige nacht op zee met veel onrustige golfjes varen we ‘s morgens vroeg de haven in. Op onze oproep via de marifoon volgt geen reactie dus meren we maar af aan een ogenschijnlijk geschikte kade. In de haven liggen vooral veel boten van officiële instanties. Op zee zagen we al enkele kustwachtschepen en in de haven tellen we zeker 10 boten van de Guardia Costiera, Guardia di Finanza (douane) en de kustwacht maar niemand merkt ons op. Na wat navraag vertelt een passant ons dat we ons bij de Carabinieri moeten melden. Geert blijft aan boord en Judith gaat met 2 paspoorten op pad en belandt in een interessant bureaucratisch avontuur. Na het invullen van een uitgebreide vragenlijst die bedoeld lijkt te zijn voor migranten (reden van aankomst, hoe lang blijf je, heb je familie in Europa, hoeveel geld heb je meegebracht, wat is je beroep, etc.) en enige wachttijd komt de mededeling dat de stempel om onze paspoorten te bewerken kapot is. Ze wordt vriendelijk verzocht om over een uur terug te komen en ja hoor, dan staat er een stempel van dit Italiaanse (dus Europese) eiland Lampedusa in de paspoorten. Nu terug naar de Guardia Coastiera waar inmiddels overleg heeft plaatsgevonden en we akkoord krijgen over onze ligplaats aan de kade. Onze bootpapieren noch de boot worden bekeken. We liggen drie dagen ongestoord en gratis aan een prima kade.  
Het dorp Lampedusa heeft een grote haven met daaromheen veel kantoren van de lokale en landelijke politie, kustwacht en financiële politie. Het lijkt er op dat van de 6000 inwoners een groot deel als ambtenaar in de migrantenbusiness werkt. Na wat zoeken kopen we verse vis en herstellen we van ons nachttochtje op een geel zandstrand op een heerlijk terrasje in de zon. Het eiland van 20 vierkante kilometer is verder verrassend mooi, heeft ruige kusten, hoge kliffen, kleine baaitjes en zeer mooie stranden. Een daarvan is het volgens Tripadvisor mooiste strand van Europa:  Spiaggia del Conigli (konijnenstrand), alwaar we onze eerste (korte) duik van 2022 nemen. Al met al is Lampedusa inderdaad vrij kaal, maar zeker niet lelijk. De tekst in de pilot dient herschreven te worden! Wat ons ook opvalt is dat hier in tegenstelling tot op Malta veel vogels zijn, (niet jagen helpt). Pijlstormvogels zweven op de thermiek rond de hoge kust en regelmatig vlucht er een koppel voor ons niet te definiëren ‘kleine vogeltjes’ voor ons weg.

Af en toe zien we een achtergelaten zwemvest op het strand of op de rotsen liggen en herinneren we ons het drama dat hier de afgelopen jaren heeft plaatsgevonden.

Op 9 maart doorlopen we de ambtelijke molen in tegengestelde richting en checken we officieel uit uit Europa. ’s Avonds om 18.00 uur varen we de nacht in richting Monastir,  Tunesië.

 

Blue Lagoon bij Comino met tropische cocktail

Cart Ruts, Gozo

wandeltocht over kustpad Gozo

achtergebleven zwemvest op Lampedusa

strandje met terras, Lampedusa

uitchecken op Lampedusa